Source :- BBC PUNJABI

ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਨਾਨਯਾਂਗ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟ ੀ ( ਐੱਨਟੀਯੂ ) ਦ ੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਨ ੇ ਚੇਤਾਵਨ ੀ ਦਿੱਤ ੀ ਹ ੈ ਕ ਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦ ੇ ਤੱਟਵਰਤ ੀ ਸ਼ਹਿਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲ ੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਦਰ ਨਾਲ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਰਹ ੇ ਹਨ।
ਐੱਨਟੀਯ ੂ ਟੀਮ ਨ ੇ ਏਸ਼ੀਆ, ਅਫਰੀਕਾ, ਯੂਰਪ ਅਤ ੇ ਅਮਰੀਕ ਾ ਦ ੇ 48 ਤੱਟਵਰਤ ੀ ਮਹਾਂਨਗਰਾ ਂ ਦ ਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ।
ਇਨ੍ਹਾ ਂ ਸ਼ਹਿਰਾ ਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਦ ੇ ਅਜਿਹ ੇ ਖੇਤਰ ਹਨ ਜ ੋ ਜਲਵਾਯ ੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤ ੇ ਵਧਦ ੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦ ੇ ਪੱਧਰ ਕਾਰਨ ਡੁੱਬਣ ਦ ੇ ਜੋਖ਼ਮ ਵਿੱਚ ਹਨ।
ਬੀਬੀਸ ੀ ਦ ਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹ ੈ ਕ ਿ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾ ਂ ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰ ਾ ਇਕੱਠ ੇ ਕੀਤ ੇ ਅੰਕੜਿਆ ਂ ਅਤ ੇ ਆਬਾਦ ੀ ਦ ੇ ਅੰਕੜਿਆ ਂ ਦ ੇ ਆਧਾਰ ‘ ਤ ੇ ਆਬਾਦ ੀ ਲਗਭਗ 16 ਕਰੋੜ ਹੈ।
ਚੀਨ ਦ ਾ ਤਿਆਨਜਿਨ ਹੜ੍ਹਾ ਂ ਦ ੇ ਖ਼ਤਰ ੇ ਵਾਲ ੇ ਸ਼ਹਿਰਾ ਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋ ਂ ਅੱਗ ੇ ਹੈ, 2014 ਤੋ ਂ 2020 ਤੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦ ੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸ ੇ ਔਸਤਨ 18.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤ ੀ ਸਾਲ ਦ ੀ ਦਰ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਗਏ।

ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਗੁਜਰਾਤ
ਐੱਨਟੀਯ ੂ ਦ ੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦ ੇ ਅਨੁਸਾਰ… ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦ ੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ 2014 ਤੋ ਂ 2020 ਤੱਕ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋ ਂ 5.1 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤ ੀ ਸਾਲ ਡੁੱਬ ੇ ਹਨ।
ਬੀਬੀਸ ੀ ਦ ੇ ਅੰਦਾਜ਼ ੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਨ੍ਹਾ ਂ ਡੁੱਬਦ ੇ ਇਲਾਕਿਆ ਂ ਵਿੱਚ 51 ਲੱਖ ਤੱਕ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦ ੇ ਹਨ।
ਪਿਪਲੂਜ਼, ਜ ੋ ਕ ਿ ਵੱਡ ੀ ਗਿਣਤ ੀ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਕੰਪਨੀਆ ਂ ਦ ਾ ਘਰ ਹੈ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦ ੇ ਸਭ ਤੋ ਂ ਤੇਜ਼ ੀ ਨਾਲ ਹੜ੍ਹ ਆਉਣ ਵਾਲ ੇ ਖੇਤਰਾ ਂ ਵਿੱਚੋ ਂ ਇੱਕ ਹੈ । ਇਹ ਪ੍ਰਤ ੀ ਸਾਲ ਔਸਤਨ 4.2 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦ ੀ ਦਰ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹ ਾ ਹੈ।
ਨਾਸ ਾ ਦ ੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ ਸਮੁੰਦਰ ਦ ਾ ਪੱਧਰ ਵ ੀ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧਿਆ।
ਮਾਹਰਾ ਂ ਨ ੇ ਚੇਤਾਵਨ ੀ ਦਿੱਤ ੀ ਹ ੈ ਕ ਿ ਧਰਤ ੀ ਹੇਠਲ ੇ ਪਾਣ ੀ ਦ ੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦ ਾ ਨਿਕਾਸੀ, ਸਮੁੰਦਰ ਦ ੇ ਪੱਧਰ ਦ ੇ ਵਧਣ ਅਤ ੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦ ਾ ਬਾਰਿਸ ਼ ਕਾਰਨ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੜ੍ਹ ਆਉਣ ਦ ਾ ਖ਼ਤਰ ਾ ਹੈ।
ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਨਗਰ ਨਿਗਮ ਮੀਂਹ ਦ ੇ ਪਾਣ ੀ ਦ ੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤ ੇ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣ ੀ ਰੀਚਾਰਜ ਵਰਗ ੇ ਟੀਚਿਆ ਂ ਦ ੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ‘ ਜਲਵਾਯ ੂ ਅਨੁਕੂਲ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨ ਾ ‘ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਿਹ ਾ ਹੈ।

ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਚੇੱਨਈ, ਤਮਿਲਨਾਡ ੂ
ਇੱਕ ਐੱਨਟੀਯ ੂ ਅਧਿਐਨ ਤੋ ਂ ਪਤ ਾ ਲੱਗ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਚੇੱਨਈ ਸ਼ਹਿਰ ਦ ੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ 2014 ਤੋ ਂ 2020 ਤੱਕ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋ ਂ 3.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਡੁੱਬ ਗਏ।
ਬੀਬੀਸ ੀ ਦ ਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਇਨ੍ਹਾ ਂ ਇਲਾਕਿਆ ਂ ਵਿੱਚ 14 ਲੱਖ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦ ੇ ਹਨ।
ਉਹ ਖੇਤਰ ਜ ੋ ਸਭ ਤੋ ਂ ਤੇਜ਼ ੀ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹ ਾ ਹ ੈ ਉਹ ਹ ੈ ਤਾਰਾਮਣੀ । ਇਹ ਇਲਾਕ ਾ ਪ੍ਰਤ ੀ ਸਾਲ ਔਸਤਨ 3.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਡੁੱਬਿਆ ਹੈ।
ਨਾਸ ਾ ਦ ੇ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਦ ੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ ਇੱਥ ੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦ ਾ ਪੱਧਰ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧਿਆ।
ਮਾਹਰਾ ਂ ਦ ਾ ਕਹਿਣ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਇਸ ਦ ਾ ਕਾਰਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਅਤ ੇ ਘਰੇਲ ੂ ਜ਼ਰੂਰਤਾ ਂ ਲਈ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣ ੀ ਦ ੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦ ਾ ਨਿਕਾਸ ੀ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂ ੰ ਘਟਾਉਣ ਦ ੇ ਉਦੇਸ ਼ ਨਾਲ, ਸਰਕਾਰ ਨ ੇ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣ ੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ, ਜਲ ਸਰੋਤਾ ਂ ਦ ੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਅਤ ੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਡੇਟ ਾ ਨੂ ੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦ ੇ ਹੋਏ ਉਸਾਰੀਆ ਂ ਕਰਨ ਵਰਗੀਆ ਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆ ਂ ਕੀਤੀਆ ਂ ਹਨ।

ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਕੋਲਕਾਤਾ, ਪੱਛਮ ੀ ਬੰਗਾਲ
ਐੱਨਟੀਯ ੂ ਦ ੇ ਅਧਿਐਨ ਨ ੇ ਸਿੱਟ ਾ ਕੱਢਿਆ ਹ ੈ ਕ ਿ ਕੋਲਕਾਤ ਾ ਦ ੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ 2014 ਤੋ ਂ 2020 ਤੱਕ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋ ਂ 2.8 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਡੁੱਬ ਗਏ।
ਬੀਬੀਸ ੀ ਦ ਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹ ੈ ਕ ਿ ਉਨ੍ਹਾ ਂ ਖੇਤਰਾ ਂ ਵਿੱਚ ਆਬਾਦ ੀ 90 ਲੱਖ ਤੱਕ ਹੈ।
ਇੱਥੋ ਂ ਦ ਾ ਭਾਟਪਾਰ ਾ ਖੇਤਰ ਔਸਤਨ 2.6 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤ ੀ ਸਾਲ ਦ ੀ ਦਰ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋ ਂ ਤੇਜ਼ ੀ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹ ਾ ਹੈ।
ਨਾਸ ਾ ਦ ੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ ਇੱਥ ੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦ ਾ ਪੱਧਰ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧਿਆ।
ਮਾਹਰਾ ਂ ਦ ਾ ਕਹਿਣ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਇਸ ਦ ਾ ਕਾਰਨ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣ ੀ ਦ ੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦ ਾ ਵਰਤੋ ਂ ਹੈ।
ਉਹ ਚੇਤਾਵਨ ੀ ਦ ੇ ਰਹ ੇ ਹਨ ਕ ਿ ਇਹ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣ ੀ ਘਟਣ ਨਾਲ ਭੂਚਾਲ, ਹੜ੍ਹ ਅਤ ੇ ਸਮੁੰਦਰ ੀ ਪਾਣ ੀ ਦ ੇ ਆਉਣ ਵਰਗ ੇ ਨਤੀਜ ੇ ਨਿਕਲਣਗੇ।
ਇਨ੍ਹਾ ਂ ਤੋ ਂ ਬਚਾਅ ਲਈ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨ ੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਿਪੋਰਟ ਦ ੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣ ੀ ਵਧਾਉਣ, ਜਲ ਸਰੋਤਾ ਂ ਦ ੀ ਪਛਾਣ ਅਤ ੇ ਉਸਾਰੀਆ ਂ ਦ ੀ ਨਿਗਰਾਨ ੀ ਵਰਗ ੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰ ੂ ਕੀਤ ੇ ਹਨ।

ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
ਐੱਨਟੀਯ ੂ ਦ ੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦ ੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2014 ਤੋ ਂ 2020 ਤੱਕ ਮੁੰਬਈ ਦ ੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋ ਂ 5.9 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਡੁੱਬ ਗਏ।
ਬੀਬੀਸ ੀ ਦ ਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹ ੈ ਕ ਿ ਉਨ੍ਹਾ ਂ ਖੇਤਰਾ ਂ ਵਿੱਚ 32 ਲੱਖ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦ ੇ ਹਨ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹ ਾ ਗਿਆ ਹ ੈ ਕ ਿ ਮਾਟੁੰਗ ਾ ਪੂਰਬ ੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਿੰਗਜ ਼ ਸਰਕਲ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦ ੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲ ੇ ਦ ਾ ਖੇਤਰ ਸਭ ਤੋ ਂ ਤੇਜ਼ ੀ ਨਾਲ ਡੁੱਬਣ ਵਾਲ ੇ ਖੇਤਰਾ ਂ ਵਿੱਚੋ ਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜ ੋ ਔਸਤਨ 2.8 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤ ੀ ਸਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹ ਾ ਹੈ।
ਨਾਸ ਾ ਦ ੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਤੋ ਂ ਪਤ ਾ ਲੱਗਦ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ 2024 ਵਿੱਚ ਇੱਥ ੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦ ਾ ਪੱਧਰ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧ ਜਾਵੇਗਾ।
ਮਾਹਰਾ ਂ ਦ ਾ ਕਹਿਣ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਇਸ ਦ ੇ ਕਾਰਨ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣ ੀ ਦ ਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦ ਾ ਘਟਣਾ, ਅਸਮਾਨ ਲੱਗਦੀਆ ਂ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਮੈਟਰ ੋ ਵਿਕਾਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ, ਸਰਕਾਰ ੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆ ਂ ਅਤ ੇ ਉਦਯੋਗਾ ਂ ਦੁਆਰ ਾ ਬਣਾਈਆ ਂ ਗਈਆ ਂ ਗਿੱਲੀਆ ਂ ਜ਼ਮੀਨਾ ਂ ( ਵੈਟਲੈਂਡ ) ਹਨ ।

ਤਸਵੀਰ ਸਰੋਤ, Getty Images
ਸੂਰਤ, ਗੁਜਰਾਤ
ਐੱਨਟੀਯ ੂ ਸਰਵੇਖਣ ਦ ੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2014 ਤੋ ਂ 2020 ਤੱਕ ਸੂਰਤ ਦ ੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰ ਔਸਤਨ 0.01 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋ ਂ 6.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਡੁੱਬ ਗਏ ਹਨ।
ਬੀਬੀਸ ੀ ਦ ਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਉਨ੍ਹਾ ਂ ਖੇਤਰਾ ਂ ਵਿੱਚ 30 ਲੱਖ ਲੋਕ ਰਹਿੰਦ ੇ ਹਨ।
ਕਰੰਜ ਸਭ ਤੋ ਂ ਤੇਜ਼ ੀ ਨਾਲ ਡੁੱਬਣ ਵਾਲ ੇ ਖੇਤਰਾ ਂ ਵਿੱਚੋ ਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜ ੋ ਪ੍ਰਤ ੀ ਸਾਲ ਔਸਤਨ 6.7 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦ ੀ ਦਰ ਨਾਲ ਡੁੱਬ ਰਿਹ ਾ ਹੈ।
ਨਾਸ ਾ ਦ ੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦ ੇ ਅਨੁਸਾਰ, 2024 ਵਿੱਚ ਇੱਥ ੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦ ਾ ਪੱਧਰ 0.59 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਵਧਿਆ।
ਮਾਹਰਾ ਂ ਦ ਾ ਕਹਿਣ ਾ ਹ ੈ ਕ ਿ ਖੇਤੀਬਾੜ ੀ ਅਤ ੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ, ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗਾ ਂ ਅਤ ੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ ੀ ਜ਼ਰੂਰਤਾ ਂ ਲਈ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣ ੀ ਦ ੀ ਵੱਡ ੇ ਪੱਧਰ ‘ ਤ ੇ ਨਿਕਾਸ ੀ ਹੁੰਦ ੀ ਹੈ।
ਸਥਾਨਕ ਸਰਕਾਰ ਨ ੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹਾ ਂ ਨੂ ੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕੀਤ ੇ ਹਨ।
ਉਕਾਈ ਡੈਮ ਨੂ ੰ ਪੂਰ ੀ ਤਰ੍ਹਾ ਂ ਅਪਗ੍ਰੇਡ ਕੀਤ ਾ ਗਿਆ ਹੈ । ਬਾਰਿਸ ਼ ਦ ੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣ ੀ ਅਤ ੇ ਹੜ੍ਹਾ ਂ ਦ ੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ੀ ਚੇਤਾਵਨ ੀ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ ਼ ਪ੍ਰਣਾਲ ੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤ ੀ ਗਈ ਹੈ।
ਬੀਬੀਸ ੀ ਲਈ ਕਲੈਕਟਿਵ ਨਿਊਜ਼ਰੂਮ ਵੱਲੋ ਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ
source : BBC PUNJABI